Dokumenti i politikave ofron një analizë të thellë të sfidave, nevojave dhe qëndrimeve të komunitetit serb të Kosovës, duke theksuar vështirësitë e rëndësishme me të cilat është përballur ky grup në vitet e fundit për shkak të tensioneve politike, incidenteve të sigurisë dhe vështirësive socio-ekonomike. Ky dokument thekson se këto sfida janë të rrënjosura në konfliktet historike, jostabilitetin e vazhdueshëm politik dhe tensionet etnike, të komplikuara më tej nga ndryshimi i modeleve të migrimit në mesin e komunitetit serb. Përkundër kornizës ligjore të Kosovës që garanton të drejtat për komunitetet joshumicë, në praktikë, realizimi i këtyre të drejtave shpeshherë mbetet i papërmbushur, duke çuar në ndjenjën e përjashtimit dhe margjinalizimit tek serbët e Kosovës. Metodologjia e përdorur në studim kombinoi qasjet sasiore dhe cilësore, duke siguruar një kuptim gjithëpërfshirës të përvojave të komunitetit përmes anketave dhe analizave të ekspertëve. Gjetjet tregojnë se shumica e të anketuarve (80.6%) mendojnë se pozita e komunitetit të tyre është përkeqësuar gjatë tre viteve të fundit, duke përmendur shqetësimet për papunësinë dhe sigurinë. Qasja në shërbimet publike si në nivel lokal ashtu edhe në atë qendror është e mbushur me pengesa, duke përfshirë pengesat gjuhësore dhe diskriminimin e perceptuar, që përkeqëson ndjenjën e pasigurisë brenda komunitetit. Dokumenti vë në dukje një trend shqetësues të migrimit në mesin e serbëve të Kosovës, i nxitur nga vështirësitë ekonomike dhe jostabiliteti politike, që tregon një eksod të heshtur që kërcënon praninë në të ardhmën të komunitetit në Kosovë.
Dokumenti i politikave trajton gjithashtu bojkotin e institucioneve të Kosovës nga liderët politikë serbë dhe pjesëtarët e komunitetit, i cili u iniciua në nëntor 2022 si përgjigje ndaj padrejtësive të perceptuara. Megjithatë, hulumtimi tregon se kjo tërheqje nuk ka marrë mbështetje të konsiderueshme nga komuniteti më i gjerë, pasi shumë serbë të Kosovës besojnë se riangazhimi në institucionet vendore është thelbësor për adresimin e nevojave të tyre dhe përmirësimin e pozitës së tyre socio-politike.
Rekomandimet fokusohen në përmirësimin e qasjes në shërbimet publike, nxitjen e besimit, adresimin e diskriminimit dhe rritjen e pjesëmarrjes politike. Raporti avokon zbatimin më të mirë të dispozitave ligjore ekzistuese dhe bën thirrje për vullnet politik për të siguruar që institucionet e Kosovës t’u shërbejnë në mënyrë adekuate nevojave të komunitetit serb, duke promovuar kështu stabilitetin dhe bashkëjetesën në rajon.
Të gjithë publikimin mund ta gjeni KËTU.
